kennis en expertise

Ontslag wat mag wel en niet

Het ontslaan van een werknemer is een ingrijpende stap die altijd zorgvuldig moet worden genomen. Naast de emotionele impact zijn er strikte regels waaraan een werkgever zich moet houden. Fouten in dit proces kunnen leiden tot langdurige conflicten of hoge kosten. Begrip van de wet- en regelgeving is daarom essentieel om het ontslag correct en eerlijk af te handelen.

Wanneer mag je een werknemer ontslaan?

Ontslag is gebonden aan wettelijke regels en mag alleen plaatsvinden op basis van specifieke ontslaggronden. Disfunctioneren is een veelvoorkomende reden, waarbij aangetoond moet worden dat de werknemer niet aan de functie-eisen voldoet ondanks waarschuwingen en een verbetertraject. Een andere reden is een verstoorde arbeidsrelatie, waarbij de samenwerking volledig is vastgelopen en herstel niet meer mogelijk lijkt.

Bij bedrijfseconomische redenen, zoals een reorganisatie of financiële problemen, gelden weer andere regels. Ontslag op staande voet is alleen toegestaan bij ernstige overtredingen, zoals fraude of geweld, en vereist een directe en duidelijke onderbouwing. Voor iedere ontslaggrond zijn er specifieke eisen die zorgvuldig moeten worden nageleefd.

Hoe verloopt een correct ontslagproces?

Een zorgvuldig ontslagproces begint met het respecteren van wettelijke regels. Werkgevers moeten duidelijke procedures volgen om fouten te voorkomen en juridische problemen te vermijden. De belangrijkste stappen zijn:

Controleer opzegverboden: Zorg dat er geen sprake is van bescherming, zoals ziekte, zwangerschap of lidmaatschap van de ondernemingsraad.
Bouw een dossier op: Verzamel schriftelijke bewijzen, zoals waarschuwingen en verbetertrajecten, om de ontslaggrond te onderbouwen.
Bepaal de juiste procedure: Dien bij bedrijfseconomisch ontslag een aanvraag in bij het UWV. Voor persoonlijke redenen is de kantonrechter nodig.
Bereken de transitievergoeding: Controleer of een financiële compensatie verplicht is en bepaal de hoogte ervan.
Communiceer zorgvuldig: Informeer de werknemer duidelijk over de ontslaggrond en de vervolgstappen.

Door deze stappen te volgen, wordt het proces juridisch correct uitgevoerd en worden risico’s beperkt.

Wat mag niet bij ontslag?

Bepaalde situaties zijn wettelijk beschermd tegen ontslag. Een werknemer kan niet worden ontslagen tijdens ziekte, zwangerschap of lidmaatschap van de ondernemingsraad. Ontslag zonder geldige reden of op basis van discriminerende gronden, zoals leeftijd, afkomst of geslacht, is ook verboden.

Ontslag op staande voet is alleen mogelijk bij dringende redenen en moet juridisch goed worden onderbouwd. Gebrek aan een duidelijke reden kan resulteren in juridische conflicten en schadeclaims. Het niet betalen van een verplichte transitievergoeding is een ander risico dat werkgevers moeten vermijden om complicaties te voorkomen.

Alternatieven voor ontslag

Ontslag is niet altijd de enige of beste oplossing. Mediation kan helpen om conflicten op te lossen en de arbeidsrelatie te herstellen. Bij een verstoorde arbeidsrelatie is overplaatsing naar een andere afdeling of functie soms een uitkomst.

Een andere mogelijkheid is ontslag met wederzijds goedvinden. Via een vaststellingsovereenkomst maken werkgever en werknemer samen afspraken over de beëindiging van het dienstverband. Dit voorkomt juridische procedures en biedt vaak een snellere en kostenefficiëntere oplossing.

Hoe problemen voorkomen bij ontslag?

Transparantie en zorgvuldigheid zijn de sleutel tot een juridisch correct ontslag. Een sterk dossier, duidelijke communicatie en het volgen van de wettelijke procedures helpen om problemen te voorkomen. Door de tijd te nemen om de juiste stappen te zetten, kunnen langdurige conflicten en onverwachte kosten worden vermeden.

Juridisch advies nodig?

Een arbeidsrechtelijke kwestie vraagt om deskundig advies. Neem vandaag nog contact op voor een vrijblijvend eerste gesprek. Samen wordt jouw situatie besproken en krijg je een heldere inschatting van de mogelijkheden en vervolgstappen.